Instytut Pamięci Narodowej Uroczyste upamiętnienie ppłk. Ludwika Marszałka ps. „Zbroja” w 110. rocznicę urodzin – Jelenia Góra, 9 sierpnia 2022 - Aktualności -

Partnerem przy tej uroczystości, zapewniającym asystę wojskową, była 16. Dolnośląska Brygada Obrony Terytorialnej, której ppłk Ludwik Marszałek jest patronem. Termin upamiętnienia nie został wybrany przypadkowo – 9 sierpnia 2022 r. przypada 110. rocznica urodzin ppłk. Ludwika Marszałka.

W wydarzeniu wzięli udział m.in.: Jarosław Kresa – wicewojewoda dolnośląski, Krzysztof Mróz – senator RP, Janusz Łyczko – wiceprezydent Jeleniej Góry i prof. Stanisław Ułaszewski – prezes Okręgu Dolnośląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Gościem szczególnym wydarzenia był Krzysztof Marszałek, syn ppłk. Ludwika Marszałka.

Otwierając uroczystości Wojciech Trębacz, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa IPN we Wrocławiu powiedział:

Program OCALAMY, poprzez honorowanie takich postaci jak Ludwik Marszałek, pozwala Instytutowi Pamięci Narodowej najwłaściwiej wypełniać zadania ustawowe i misję dla której został powołany. Potrzebne są tutaj prace badawcze i edukacyjne, ustalenia śledcze i bardzo ważna praca nad właściwym i godnym upamiętnieniem.

Celem wieloletniego projektu OCALAMY, realizowanego przez Wojewodę Dolnośląskiego przy współpracy z Biurem Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej, jest odnalezienie oraz oznakowanie specjalnym znakiem graficznym grobów osób czynnie zaangażowanych w walkę o niepodległość i jej utrzymanie na przełomie pierwszej i drugiej dekady ubiegłego wieku. Intencją jest również zabezpieczenie grobów przed ewentualną likwidacją przy współpracy z cmentarzami komunalnymi i parafialnymi.

Uroczystość miała miejsce na cmentarzu parafialnym w Cieplicach (Jelenia Góra) przy ul. Jagiellońskiej.

***

Ludwik Marszałek urodził się 9 sierpnia 1912 r. w Brzezinach (pow. Ropczyce). Jako oficer Wojska Polskiego brał udział w kampanii polskiej 1939 roku, w szeregach 15. Pułku Piechoty. Po klęsce uciekł z niewoli i włączył się w działalność konspiracyjną w ramach ZWZ/AK na terenie Podkarpacia. Pod pseudonimami „Wilk” oraz „Zbroja” służył jako oficer saperów oraz oficer szkoleniowy w Okręgu ZWZ/AK Dębica. Brał udział w Akcji „Burza” w stopniu majora jako zastępca dowódcy 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej majora Adama Lazarowicza ps. „Klamra”. W czerwcu 1944 roku został mianowany komendantem Obwodu AK Dębica.

Od jesieni 1944 roku był intensywnie poszukiwany przez sowiecki kontrwywiad wojskowy. Zagrożony aresztowaniem, kontynuował działalność konspiracyjną w ramach struktur poakowskich. Był jednym z głównych organizatorów struktur Zrzeszania Wolność i Niezawisłość na Rzeszowszczyźnie, jako kierownik Rejonu Mielec „Północ” (od września 1945 r. do marca 1946 r.) oraz kierownik Rejonu Krosno „Południe” (od marca do października 1946 r.) Okręgu Rzeszowskiego WiN. W tym samym czasie pełnił również funkcję kierownika Wydziału Propagandy Okręgu, będąc współredaktorem konspiracyjnej gazety „Ku Wolności”. W październiku 1946 roku, zagrożony dekonspiracją, został zmuszony przenieść się na tereny Dolnego Śląska. Zamieszkał we Wrocławiu, obejmując funkcję kierownika Okręgu Wrocławskiego WiN, odbudowując jego struktury po niedawnej fali aresztowań. 12 grudnia 1947 roku – w wyniku zdrady – został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i poddany brutalnemu śledztwu.

W procesie działaczy Zarządu Okręgu Wrocław WiN został 10 sierpnia 1948 roku skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu na karę śmierci. Odmówiono mu ostatniego widzenia z rodziną przed egzekucją. Został rozstrzelany w więzieniu przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu 27 listopada 1948 roku. Jego ciało pogrzebano w bezimiennej mogile na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu, skąd w 1977 roku zostało ekshumowane i złożone w grobowcu rodzinnym w Cieplicach obok zmarłej w 1976 roku żony.

W 2020 roku został pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika.

W tym samym roku decyzją Ministra Obrony Narodowej jego imię nadano 16. Dolnośląskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej.