Nawigacja

Książki – Wrocław

Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa w Lubinie 1947–1956

Robert Klementowski, Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa w Lubinie 1947–1956, Wrocław 2007, 191 s.

Główny nacisk w przygotowaniu opracowania położono na odtworzenie i charakterystykę obsady personalnej aparatu bezpieczeństwa w powiecie lubińskim w latach 1945–1956. Podstawowym źródłem informacji na ten temat są materiały wytworzone przez powiatowe, wojewódzkie i centralne organa bezpieczeństwa, prokuratury i sadownictwa w latach 1945–1956, zgromadzone w archiwach IPN we Wrocławiu i w Warszawie, a więc akta osobowe funkcjonariuszy, sprawozdania i akta operacyjne PUBP w Lubinie, raporty poszczególnych wydziałów Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego we Wrocławiu, akta sądowe i prokuratorskie, materiały Komendy Powiatowej MO w Lubinie.

W części wstępnej krótko scharakteryzowano powiat lubiński w okresie 1945–1956, kwestie zajęcia przez wojska sowieckie, tworzenie administracji, problem wysiedleń ludności niemieckiej i polskiego osadnictwa, tworzenia się życia politycznego, społecznego i gospodarczego. Zrezygnowano przy tym z szerszego opisu, w obiegu naukowym funkcjonuje już bowiem literatura poświęcona historii miasta.

W zasadniczej części niniejszej publikacji omówiono genezę powstania i rozwoju Resortu Bezpieczeństwa Publicznego w skali ogólnopolskiej, wojewódzkiej i powiatowej. Uwagę skupiono przede wszystkim na ukazaniu przekształceń struktur PUBP, a także towarzyszące tym przemianom zmiany obsady personalnej przede wszystkim komórek operacyjnych. Odrębny rozdział poświęcono charakterystyce zatrudnionych w lubińskiej bezpiece funkcjonariuszy, wskazując problemy dyscyplinarne, warunki pracy, ich ocenę zawodową.

Część druga rozprawy poświęcona została przedstawieniu w zarysie głównych kierunków pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa w Polsce na wybranych przykładach dotyczących powiatu lubińskiego. Ukazano więc rolę resortu w niszczeniu opozycji politycznej, zaangażowanie w wykrywanie przejawów szpiegostwa, sabotażu, działania represyjne wobec duchowieństwa oraz funkcjonowanie sieci agenturalnej.

Mongrafię uzupełnia lista pracowników aparatu bezpieczeństwa, zatrudnionych w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego, a następnie Powiatowej Delegaturze Spraw Bezpieczeństwa Publicznego w Lubinie w latach 1945–1956, zawierająca dane dotyczące pełnionych funkcji. Pracę uzupełniają zdjęcia i reprodukcje dokumentów ze zbiorów prywatnych i archiwum IPN we Wrocławiu.

(Fragment Wstępu)

do góry