E-Księgarnia
Pięć Prawd Polaków, ogłoszonych na kongresie w Berlinie 80 lat temu, nadal jest aktualnym przesłaniem i ma charakter uniwersalny - powiedział dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej podczas otwarcia wystawy "Prawdy Polaków. Manifestacja odwagi i wiary" w Opolu.
Osiemdziesiąt lat temu odbył się Berliński Kongres Polaków, jedno z najważniejszych wydarzeń integrujących Polaków w Niemczech. Wydarzenie to było dla naszych rodaków mieszkających za zachodnią granicą manifestacją odwagi i wiary. Nasi rodacy zwarli szeregi w okresie ogromnego zagrożenia ze strony agresywnej niemieckiej władzy i narodowosocjalistycznej idei, przepełnionej nienawiścią do wszystkiego co polskie. Dziś możemy spojrzeć na wydarzenia, które nastąpiły po kongresie. Tydzień później II Rzesza zawładnęła Austrią, rok później Czechosłowacją, aż w końcu postanowiła zająć Polskę, która 1 września 1939 roku podjęła próbę zatrzymania wojennej machiny Hitlera.
W przeddzień rocznicy kongresu w Berlinie w siedzibie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu otwarta została wystawa „Prawdy Polaków. Manifestacja odwagi i wiary”, przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej. Na wystawie przedstawiono historię Związku Polaków w Niemczech, zilustrowano przygotowania do Kongresu i jego przebieg oraz przyjęte na Kongresie Prawdy Polaków. Wystawa została zaprojektowana przez Delegaturę IPN w Opolu w języku polskim i niemieckim. Ukazuje wpływ nowo powstałej II Rzeczypospolitej na życie Polaków w Niemczech i ich manifestacje polskości, zarówno na etnicznie polskich obszarach, jakimi były ziemie nad Odrą czy nad Bałtykiem, jak i na terytorium Niemiec środkowych i zachodnich.
W uroczystości otwarcia wystawy wziął udział prezes IPN dr Jarosław Szarek.
– Miejsce prezentacji wystawy IPN nie jest przypadkowe: Tu, na Opolszczyźnie, nasi rodacy skupieni w „Rodle” dowodzili, że tylko w łączności z Polską śląski lud może najlepiej rozwinąć swe zalety rozumu i serca, charakteru i zdolności artystycznych – zauważył Prezes IPN, który w swoim wystąpieniu zwrócił także uwagę na późniejsze losy Polaków spod znaku Rodła, czyli działaczy Związku Polaków w Niemczech, mówiąc, że cena wierności Pięciu Prawdom Polaków była wysoka: wbita w dokumenty niemiecka pieczątka „Uwaga Polak”, rozbite szyby, represje, listy proskrypcyjne, a w końcu rozstrzeliwania czy niemieckie obozy koncentracyjne.
Prezes IPN porównał berlińskie przesłanie Polaków z 1938 roku do słów Papieża Jana Pawła II, który w 1991 r., mówiąc o niezbywalnym i niepodważalnym prawie do życia, użył słów: „To jest moja Matka, ta Ojczyzna”. – Czy w tych słowach nie pobrzmiewa echo Pięciu Prawd Polaków? Czy dzisiaj są one świadectwem pokolenia, które bezpowrotnie pochłonął brunatny i czerwony totalitaryzm, czy aktualnym zobowiązaniem? – zauważył Jarosław Szarek.
Po uroczystym otwarciu wystawy odbyła się sesja naukowa „Związek Polaków w Niemczech i jego członkowie w dwudziestoleciu międzywojennym i w czasie II wojny światowej” przygotowana przez Oddział IPN w Poznaniu.