Rolą organizacji pro-obronnych, takich jak Stowarzyszenie Pro RP, jest popularyzowanie wszelkich inicjatyw zmierzających do rozbudowy i modernizowania Wojska Polskiego oraz upowszechnianie oraz promowanie idei pro-obronnych w społeczeństwie. Nowym filarem potencjału obronnego Polski są Wojska Obrony Terytorialnej, które są rozwijane od 2016 r. i stanowią obecnie jeden z Rodzajów Sił Zbrojnych RP. Wojska Obrony Terytorialnej są urzeczywistnieniem idei, która narodziła się w II RP, nosiła nazwę „naród pod bronią” i realizowała hasło: „każdy żołnierz obywatelem – każdy obywatel żołnierzem”. Nie oznacza to jednak, że proces ten został zamknięty – wręcz przeciwnie, jest on ciągle w realizacji i żeby zakończył się pełnym sukcesem wymaga wsparcia ze strony rządu i kierownictwa MON ale przede wszystkim ze strony społeczeństwa, gdyż siłą WOT jest służba dobrowolna i ochotnicza. O obronie terytorialnej i jej znaczeniu dla zwiększenia potencjału obronnego Polski powinniśmy i musimy dyskutować – rosyjska inwazja na Ukrainę i rola ukraińskich wojsk terytorialnych w zatrzymaniu postępów agresora stanowią potwierdzenie słuszności tej konstatacji. Przygotowywana przez Stowarzyszenie Pro RP konferencja popularno-naukowa ma promować ideę obrony terytorialnej, jako myśli głęboko zakorzenionej w polskiej tradycji wojskowej i społecznej, z naciskiem na jej historyczne korzenie.
Na planowane sympozjum ma składać się pięć wystąpień:
1/ (dr Andrzej Olejniczak): Program „naród pod bronią” w II RP oraz zagadnienie oddziałów Obrony Narodowej, jako terytorialnej formacji wojskowej wspierającej regularne oddziały WP w latach 1937-1939. Zagadnienie to stanowi punkt wyjścia dla rozważań o współczesnych Wojskach Obrony Terytorialnej.
2/ (dr Daniel Koreś): Armia Krajowa – niespełniona szansa na rozkwit obrony terytorialnej w Polsce po II wojnie światowej. Temat nie oczywisty, gdyż dotyczy kwestii zupełnie teoretycznej. Niemniej niezwykle ciekawy i frapujący. Sprawa wykorzystania zmobilizowanych oddziałów partyzanckich Armii Krajowej, jako kręgosłupa polskich wojsk terytorialnych była bowiem rozważana przez planistów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w ramach przygotowanego na okres powojenny plan „P” rozbudowy sił zbrojnych. Oczywiście na drodze do realizacji tych założeń w praktyce stanęła sowiecka okupacja Polski i kapitulancka postawa zachodnich sojuszników.
3/ (dr Jacek Jędrysiak): Wojska Obrony Terytorialnej Kraju w PRL. Problematyka obrony terytorialnej w warunkach państwa posiadającego ograniczoną suwerenność i którego siły zbrojne – w tym OTK – zaprzęgnięte były w przygotowania wojny zaczepnej z państwami sojuszu północnoatlantyckiego. Nie traktując w żaden sposób tej formacji wchodzącej w skład LWP, jako wzorca czy też nośnika tradycji, warto przyjrzeć się jej specyfice i wskazać różnice pomiędzy OTK a współczesnym WOT.
4/ (płk Edward Chyła): Wojska Obrony Terytorialnej – piąty rodzaj Sił Zbrojnych RP. Powstanie, rozwój organizacyjny i wyzwania stojące przez współczesnymi oddziałami obrony terytorialnej w Polsce.
5/ (Jacek Cielecki): Ukraińskie doświadczenia z wojskami obrony terytorialnej. Ostatni referat, z oczywistych powodów, będzie nosił charakter szkicu do tytułowego zagadnienia. Wojna ukraińsko-rosyjska ciągle trwa i na temat roli ukraińskiej OT w tym konflikcie ciągle wiemy relatywnie niewiele. Jednak nawet ta ograniczona wiedza pozwala na wyciągać wnioski nt. roli tego typu formacji na współczesnym polu walki, szczególnie w przypadku obrony napadniętego kraju przed siłami agresora.
Władze statutowe Stowarzyszenia Pro RP podejmując trud organizacji tej konferencji liczą na przychylność i wsparcie ze strony instytucji państwowych, samorządowych oraz wszelkich podmiotów prawnych.
Data: 21 listopada (wtorek) 2023 r. godz. 16:30
Miejsce: Centrum Historii Zajezdnia, ul. Grabiszyńska 184, 53-235 Wrocław