Instytut Pamięci Narodowej Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności działaczom opozycji niepodległościowej z lat 1956–1989 – Wrocław, 8 września 2023 - Aktualności -

Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności poprowadził dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej dr Kamil Dworaczek.

Poza osobami odznaczonymi Krzyżem Wolności i Solidarności w wydarzeniu uczestniczyli m.in. wojewoda dolnośląski Jarosław Obremski, przewodniczący Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność” Kazimierz Kimso, dyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” dr Andrzej Jerie oraz przedstawiciele władzy państwowej, samorządowej, służb mundurowych, związków, organizacji i stowarzyszeń ds. działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych.

Aktu dekoracji w imieniu Prezydenta RP dokonał zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk.

W swojej przemowie nawiązał do powagi odznaczenia Krzyżem Wolności i Solidarności jako dowodu uznania dla uczestników opozycji antykomunistycznej w Polsce w latach 1956-1989, którzy byli ludźmi wolności i solidarności, tocząc walkę  w różnych rejonach Polski i w ramach różnych organizacji i struktur opozycyjnych. Wskazał także wyjątkowość tego odznaczenia jako symbolu, niosącego pamięć o represjach, jakich doznali uhonorowani Krzyżem Wolności i Solidarności. Zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk pogratulował odznaczonym, życząc, aby ten Krzyż był widocznym świadectwem honorowania przez Polskę opozycjonistów.

W imieniu odznaczonych głos zabrał Kazimierz Jerie:

„To nie jest nagroda za naszą działalność. Nagrodą było m.in. wejście do Unii Europejskiej, czy przepędzenie wojsk radzieckich”.

Wyraził także nadzieję, że kolejne pokolenie będzie godnym następcą starszych kolegów, gdy zajdzie taka potrzeba. Pan Kazimierz Jerie przekazał podziękowania rodzinom, instytucjom i osobom, które przyczyniły się do przekazania Instytutowi Pamięci Narodowej nazwisk osób do odznaczenia, a także zastępcy prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. hab. Krzysztofowi Szwagrzykowi za proces weryfikacji odznaczonych i samemu Prezydentowi RP za akceptację przedłożonych wniosków.

Po zakończonych uroczystościach, zgromadzeni udali się pod tablicę pamiątkową poświęconą śp. Kornelowi Morawieckiemu, gdzie złożono kwiaty. 

Krzyżem Wolności i Solidarności zostali odznaczeni (zgodnie z zapisami RODO podajemy wyłącznie nazwiska osób, które wyraziły zgodę na publikację swoich danych):

1. Michał Bronisław Bieganowski
2. Dorota Tatiana Błażewicz
3. Paweł Przemysław Błażewicz
4. Jolanta Barbara Czyżkowska
5. Maria Dańkowska
6. Robert Stanisław Falkowski
7. Ignacy Goryczka
8. Stefan Tadeusz Grefling
9. Ewa Maria Grzegorzewska
10. Kazimierz Marian Jerie
11. Zofia Maria Leszczyńska-Ner
12. Zdzisław Mikułko
13. Jacek Leszek Moroz
14. Stanisław Jan Paderewski
15. Roman Pastwiński
16. Marek Marian Rospond
17. Maria Małgorzata Rybarska-Zuk
18. Alicja Bronisława Stańczak
19. Jacek Węgrzyn
20. Adam Zabokrzycki
21. Henryk Ignacy Zieliński

Pośmiertnie odznaczeni zostali:

1. Michalina Maria Szumilas
2. Jan Mieczysław Tomański

Organizatorzy: Oddziałowe Archiwum IPN we Wrocławiu

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku, przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości
i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Pierwowzorem Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.