Instytut Pamięci Narodowej Obchody Dnia Marynarza Rzecznego 2023 nad Odrą z udziałem IPN - Wrocław, 2 lipca 2023 - Aktualności -

Oczywiście nie zabrakło widowiskowych pokazów i parady z udziałem jednostek Wód Polskich RZGW we Wrocławiu pływających na wodzie oraz wielu innych atrakcji.

Polska posiada duży potencjał transportu rzecznego, około 3680 kilometrów śródlądowych dróg wodnych uznanych za żeglowne. Codzienna służba załóg floty śródlądowej pozwala na utrzymanie szlaków wodnych w dobrym stanie i zapewnienie sprawnej przeprawy zarówno mniejszym jednostkom - łodziom i żaglówkom, jak i większym – barkom i promom. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie zarządzając wodami posiada również własne załogi i flotę, która dba między innymi o znakowanie szlaków, usuwanie przeszkód, odmulanie akwenów i prowadzenie akcji lodołamania w okresie zimowym. Stopniowo flota zasilana jest w nowe specjalistyczne jednostki, jak łodzie inspekcyjne czy lodołamacze. Główną i najdłuższą drogą śródlądową w Polsce jest Odra. Na jej wodach przewozi się najwięcej ładunków za pomocą transportu wodnego. Wody Polskie sukcesywnie ulepszają Odrzańską Drogę Wodną, między innymi modernizując poniemiecką infrastrukturę.

Warto dodać, że święto o historycznej nazwie Dzień Marynarza Rzecznego powstało dla upamiętnienia pierwszej wiktorii, kiedy 3 lipca 1919 roku rajd rzeką Jasiołdą trzech łodzi motorowych z desantem piechoty zapewnił Polakom zajęcie Horodyszcza. Uzbrojone w ciężkie karabiny maszynowe monitory rzeczne osłoniły ogniem desantujących się piechurów pod dowództwem chorążego Andrzeja Baja. Było to pierwsze znaczące zwycięstwo w walce z bolszewikami nowo utworzonej flotylli operującej na obecnym pograniczu ukraińsko-białoruskim. Marynarze śródlądowi uczestniczyli następnie w odbiciu z rąk komunistów Kijowa i w całej kampanii 1920 r.

W okresie międzywojennym flotylle śródlądowe marynarki wojennej stacjonowały w rejonie Pińska oraz Bydgoszczy. Dysponowały nowoczesnymi łodziami i nawet własną eskadrą lotniczą. Na rzekach II RP testowano nowatorskie rozwiązanie techniczne polskiej myśli inżynierskiej, w tym nowe stopy metali do produkcji kadłubów. Obecnie Dzień Marynarza Żeglugi Śródlądowej jest najważniejszym świętem dla marynarzy, którzy służą we flotach żeglugi śródlądowej, także w Wodach Polskich, a nasze gospodarstwo jest dumne, że cenione na całym świecie znakomite grono fachowców zasila nasze szeregi w codziennej pracy. Później przez cały okres PRL-u należało do „świąt wyklętych”. Dotyczyło bowiem walki z bolszewikami i tak jak zwycięstwo pod Warszawą miało zostać wymazane z polskiej pamięci.
 

Uroczystość złożenia wieńców pod Pomnikiem Pionierów Odry we Wrocławiu rozpoczęła niedzielne obchody Dnia Marynarza Rzecznego. W wydarzeniu wziął udział dr Kamil Dworaczek, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, który w swoim przemówieniu podziękował za codzienny trud pracownikom żeglugi śródlądowej, którzy sprawiali i sprawiają, że ta branża ciągle się rozwija. Dyrektor Dworaczek w ramach rysu historycznego tego święta, przypomniał m.in. także o wkładzie pracowników żeglugi w dążeniu o niepodległość w okresie PRL.. Wieniec pod pomnikiem złożyli dr Kamil Dworaczek, Joanna Demków – naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej we Wrocławiu oraz Jerzy Rudnicki pracownik OBEN IPN Wrocław. O godzinie 11:30 w Katedrze św. Jana Chrzciciela odbyła się msza święta w intencji marynarzy rzecznych.

Zapraszamy także na Plac Nowy Targ, gdzie eksponowana jest wystawa przygotowana Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu pt. Z dala od bursztynowego brzegu... w 100. rocznicę powstania Flotylli Pińskiej 1919–2019.

Wydarzenie jest organizowane przez Ministerstwo Infrastruktury oraz prezydenta Wrocławia, wspólnie z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie RZGW Wrocław, Urzędem Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu, Instytutem Pamięci Narodowej oddział Wrocław, Centrum Historii Zajezdnia oraz wieloma innymi instytucjami.