Instytut Pamięci Narodowej Seminarium „Czesi – Słowacy – Polacy – specyfika narodów w XX w.” – Wrocław, 21 kwietnia 2022 - Aktualności -

Temat seminarium brzmiał: „Czesi – Słowacy – Polacy – specyfika narodów w XX wieku”. Podczas wykładu prof. Rychlik nakreślił różnice oraz podobieństwa występujące w procesie kształtowania się nowoczesnych narodów: czeskiego, słowackiego oraz polskiego, pokazując przy tym, jak wiele we wzajemnym postrzeganiu się Polaków oraz ich południowych sąsiadów znaczą nadal powierzchowne mity jak ten dotyczący rzekomo powszechnej w Czechach rusofilii.

Z polskiego punktu widzenia szczególnie intersujące są mało w naszym kraju znane zawiłości relacji czesko-słowackich, których centralnym punktem było istnienie przez ponad 70 lat wspólnego państwa i przeplatających się w nim wzajemnie idei czechosłowakizmu (głoszącego istnienie narodu czechosłowackiego) oraz funkcjonowania w jednym organizmie politycznym Czechów oraz Słowaków, co z kolei przekładało się na działania na rzecz jego większej lub mniejszej federalizacji.

Istotną kwestią wpływającą na kształtowanie się obu narodów miały odmienne doświadczenia życia w różnych organizmach państwowych – w przypadku Słowaków było to Królestwo Węgier a Czechów Królestwo Czeskie, które w sensie ciągłości prawnej istniało wbrew powszechnemu wyobrażeniu aż do 1918 r. Pomimo tego, że od XVI wieku oba narody miały tych samych habsburskich władców, to jednak żyły w odmiennych warunkach ustrojowych, co miało ogromny wpływ na ich odrodzenie narodowe w XIX wieku oraz relacje z Niemcami i Węgrami, co miało doniosłe znaczenie w kolejnym stuleciu.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN we współpracy z Klubem Literatury i Muzyki we Wrocławiu.