E-KsięgarniaDo celów seminarium należało zapoznanie dolnośląskich pedagogów z sylwetkami i osiągnięciami najważniejszych polskich naukowców i wynalazców, przedstawienie propozycji wykorzystania tej wiedzy podczas lekcji oraz zaprezentowanie materiałów edukacyjnych IPN.
Wydarzenie otworzyły wystąpienia dyrektor Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli dr Jolanty Horyń oraz p.o. naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu dr Katarzyny Pawlak-Weiss.
Następnie uczestnicy spotkania wysłuchali wykładów popularnonaukowych, poświęconych wybranym „gigantom nauki”. Pierwszy z nich dotyczył chemika i metaloznawcy Jana Czochralskiego. W prelekcji „Jan Czochralski – znany czy nieznany?” dr Paweł Tomaszewski z Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN omówił meandry drogi życiowej uczonego, wiele miejsca poświęcając również istocie jego osiągnięć. Miejsce specjalne wśród tych uwag zajęła tzw. metoda Czochralskiego, do dziś mająca podstawowe znaczenie dla przemysłu elektronicznego. Wykład drugi, zatytułowany „Mieczysław Wolfke – niebezpieczeństwo wiedzy”, wygłosił dr inż. Krzysztof Petelczyc z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Sylwetka genialnego fizyka i wynalazcy przedstawiona została na tle technicznych i politycznych przemian epoki. Punktem dojścia wystąpienia była kwestia moralnej odpowiedzialności za rozwój nauki w obliczu doświadczenia II wojny światowej. Prelekcja dr hab. prof. UWr. Moniki Klimowicz z Katedry Studiów Europejskich Uniwersytetu Wrocławskiego „Michał Kalecki – polski ekonomista na światową skalę” poświęcona była uczonemu, który w 1970 r. był kandydatem do nagrody Nobla. Wśród poruszonych zagadnień pojawiła się również tajemnica swoistego niespełnienia Kaleckiego – wiązało się ono z faktem, że jego teksty nie ukazywały się w języku angielskim, który stanowił lingua franca światowej ekonomii. Jako ostatnia w tej części głos zabrała dr Aleksandra Rybińska-Bielecka z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Łodzi. Jej prezentacja, zatytułowana „»Rozsławili polską medycynę«, czyli o wkładzie polskich lekarzy w naukę światową – wybór biografii”, stanowiła przegląd sylwetek najwybitniejszych polskich medyków oraz ich najdonioślejszych osiągnięć. Wśród bohaterów prelekcji znaleźli się Wojciech Oczko, Jan Mikulicz-Radecki, Ludwik Rydygier, Napoleon Cybulski i Ludwik Hirszfeld.
Druga, metodyczna część seminarium poświęcona była zagadnieniu wprowadzania tematyki „gigantów” do zajęć szkolnych. Jako pierwsza głos zabrała doradczyni metodyczna wałbrzyskiej filii DODN Marta Młyńczyk. W wystąpieniu „Poczuj energię od Gigantów nauki” znalazły się pomysły na podążenie w ramach lekcji fizyki tropem zainteresowań Mieczysława Wolfkego. Kolejną prelegentką była doradczyni metodyczna w zakresie nauczania języka angielskiego DODN w Wałbrzychu Aldona Struzik. W prezentacji „Od kogo czerpać inspiracje – polscy naukowcy na lekcji języka angielskiego” znalazła się rekapitulacja działań, skoncentrowanych z jednej strony na zapoznaniu uczniów z dorobkiem „gigantów”, z drugiej natomiast na podniesieniu ich kompetencji językowych w zakresie słownictwa technicznego. Ważnym punktem spotkania była prelekcja doradcy metodycznego DODN w zakresie etyki dr. Roberta Kaśkówa. Jego prezentacja „Etyka nauki – »gigantyczne« wyzwania – kilka refleksji” poświęcona była moralnemu wymiarowi rozwoju nauki.
W części trzeciej przedstawiliśmy uczestnikom materiały edukacyjne, przygotowane przez Biuro Edukacji Narodowej IPN. Poświęcone „gigantom” nowoczesne środki dydaktyczne mają sprawić, że wiedza o osiągnięciach polskich wynalazców, konstruktorów i innowatorów szybko zawita do szkół oraz… uczniowskich głów. Prezentację „Giganci w szkole. Materiały edukacyjne IPN, poświęcone najwybitniejszym polskim naukowcom i wynalazcom” przygotował Piotr Ruciński z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu.
W pierwszym dolnośląskim seminarium „Giganci nauki” wzięło udział kilkadziesiąt nauczycielek i nauczycieli szkół podstawowych oraz średnich z terenu województw dolnośląskiego i opolskiego. Współorganizatorem wydarzenia był Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu.
Kolejne seminarium, poświęcone najważniejszym polskim naukowcom, wynalazcom i konstruktorom, odbędzie się w kwietniu 2022 roku.
„Giganci nauki. Zapomniani polscy naukowcy i wynalazcy”
– seminarium dla nauczycieli IPN Wrocław
część I, Wrocław, 28 lutego 2022 r.
10.00–10.10
Dr Jolanta Horyń, dyrektor Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu
Przywitanie uczestników seminarium „Giganci nauki”.
10.10–10.20
Dr Katarzyna Pawlak-Weiss, p.o. naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu
Otwarcie wrocławskiej edycji seminarium „Giganci nauki”.
10.25–11.05
Dr Paweł Tomaszewski, Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych, Polska Akademia Nauk
Jan Czochralski – znany czy nieznany?
11.10–11.50
Dr inż. Krzysztof Petelczyc, Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska
Mieczysław Wolfke – niebezpieczeństwo wiedzy.
11.55–12.35
Dr hab. prof. UWr. Monika Klimowicz, Katedra Studiów Europejskich, Uniwersytet Wrocławski
Michał Kalecki – polski ekonomista na światową skalę.
12.35–13.00
Przerwa.
13.05–13.40
Dr Aleksandra Rybińska-Bielecka, Instytut Pamięci Narodowej w Łodzi
„Rozsławili polską medycynę”, czyli o wkładzie polskich lekarzy w naukę światową – wybór biografii.
13.45–14.30
Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu, Filia w Wałbrzychu
Giganci nauki na warsztatach szkolnych
Marta Młyńczyk, doradca metodyczny w zakresie fizyki i informatyki
Poczuj energię od Gigantów Nauki.
Aldona Struzik, doradca metodyczny w zakresie języka angielskiego
Od kogo czerpać inspiracje – polscy naukowcy na lekcji języka angielskiego.
dr Robert Kaśków, doradca metodyczny w zakresie etyki
Etyka nauki – „gigantyczne” wyzwania – kilka refleksji.
14.35–15.05
Dr Piotr Ruciński, Instytut Pamięci Narodowej we Wrocławiu
Giganci w szkole. Materiały edukacyjne IPN, poświęcone najwybitniejszym polskim naukowcom i wynalazcom, cz. I.
15.05–15.15
Dr Jolanta Horyń, dyrektor Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu
Dr Katarzyna Pawlak-Weiss, p.o. naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu
Podsumowanie i zakończenie wydarzenia.