Instytut Pamięci Narodowej „Tu rodziła się opozycja” – Wrocław, 2 lipca 2021 - Aktualności -

Na otwarcie wystawy przybyli byli także: naczelnik Wydziału Prezydialnego Dolnośląskiej Policji mł. insp. Adam Skrzypek, dyrektor Oddziału Gospodarowania Nieruchomościami PKP S.A. we Wrocławiu Tadeusz Szulc, dyrektor Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu dr Jolanta Horyń, menadżer Dworca Wrocław Główny Karolina Ostrowska, komendant Komendy Regionalnej Straży Ochrony Kolei we Wrocławiu Tomasz Szyszkowski i kapelan kolejarzy archidiecezji wrocławskiej ks. Jan Kleszcz.

Jako pierwszy głos zabrał wicewojewoda dolnośląski Jarosław Kresa. Podkreślił on, że 45 lat temu działy się rzeczy niezwykłe. Nie tylko w Radomiu czy w Ursusie, ale także na Dolnym Śląsku. Polacy po raz kolejny pokazali męstwo i gotowość do walki o godność człowieka. Podziękował także wrocławskiemu oddziałowi IPN za wsparcie w odnowieniu lokomotywy, która została wykorzystana podczas strajku. Z kolei Kazimierz Kimso zaznaczył, że należy pamiętać o wydarzeniach z czerwca '76. Wiele osób wspomina wydarzenia z sierpnia ’80, ale strajki miały miejscu już dużo wcześniej.

Sztafeta pokoleń ruszyła wiele lat wcześniej przed powstaniem „Solidarności” i dziękuję IPN za to tego typu przedsięwzięcia, które upamiętniają tamte wydarzenia – podkreślił Kazimierz Kimso.

Dodał także, że wybrane miejsce na prezentację wystawy wpłynie na lepsze propogowanie wiedzy na temat wydarzeń sprzed 45 lat. Wielu podróżujących koleją będzie mogło zapoznać się z historią swoich rodaków. Tadeusz Szulc wyraził nadzieję, że współpraca PKP z IPN będzie dalej tak owocna jak dotychczas. Zapewnił pełne wsparcie dla wspólnej pracy edukacyjnej, która ma służyć kolejnym pokoleniom. Tuż przed otwarciem wystawy głos zabrała także jej autorka, pracownik wrocławskiego oddziału IPN dr Iwona Demczyszak. Podkreśliła ona, że wydarzenia z czerwca 76’ mają kluczową istotną rolę, ponieważ w ich następstwie zaczęła się tworzyć zorganizowana opozycja z Komitetem Obrony Robotników na czele. Mieli oni bardzo ważną rolę do odegrania, ponieważ na wielu robotników spadły represje w wyniku czego m.in. stracili środki do życia. Dr Demczyszak podziękowała także wszystkim, którzy udostępnili zdjęcia i świadectwa z tamtych dni, które ubogaciły prezentowaną ekspozycję.

Wystawa „Tu rodziła się opozycja” jest projektem ogólnopolskim. Jej uroczyste otwarcia miały miejsce równocześnie w wielu miastach na terenie całego kraju w dniu 2 lipca. Natomiast obchody Czerwca ‘76 rozpoczęły się już 24 czerwca w Ursusie, gdzie miała miejsce premiera przygotowanej wystawy.

Kolejnym ważnym punktem dzisiejszych obchodów była prezentacja odnowionego elektrowozu EP05-22, który – ciągnąc skład pociągu ekspresowego „Opolanin” – został zatrzymany 25 czerwca 1976 r. przez strajkujących pracowników Ursusa. Po odpięciu wagonów lokomotywa została zepchnięta przez protestujących z torów, a szyny rozkręcone. Renowacja elektrowozu była wspólnym przedsięwzięciem Klubu Sympatyków Kolei we Wrocławiu oraz wrocławskiego oddziału IPN, który współfinansował prace.

Tuż przed oficjalnym zaprezentowaniem pojazdu głos zabrała p.o. naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu dr Katarzyna Pawlak-Weiss. W swoim wystąpieniu przedstawiła historię zdarzeń, gdzie głównym bohaterem był właśnie elektrowóz EP05-22. Wspomniała także ludzi, którzy strajkowali w tamtych dniach w Ursusie. Wielu z nich zostało zatrzymanych, a później pobitych przez służby bezpieczeństwa. 300 osób straciło pracę i nie mogli później otrzymać zatrudnienia w innych zakładach. Dr Pawlak-Weiss podziękowała także wszystkim, którzy przyczynili się do renowacji i prezentacji tego elektowozu.

Głos zabrał również prezes Klubu Sympatyków Kolei we Wrocławiu Ryszard Boduszek. Na początku podziękował wszystkim wolontariuszom i członkom Klubu, którzy uczestniczyli w pracach renowacyjnych EP05-22. Podziękowań nie zabrakło także dla PKP, która pomogła w przekazaniu elektrowozu. Dzięki działaniom KSK udało się uratować przed całkowitym zniszczeniem ten wyjątkowy pojazd, który był jednym z 30 zakupionych przez władze PRL w 1961 r. Prezes Boduszek podkreślił także, że po uzyskaniu informacji o historii tego pojazdu udało się nawiązać współpracę z IPN, które zaowocowało jego uratowaniem.

Wystawę będzie można obejrzeć do 30 lipca. Uroczystości poprowadził Jerzy Rudnicki z wrocławskiego oddziału IPN.