Nawigacja

Aktualności

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką 2021 – działania IPN na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim – 24 marca 2021

Obchodzony w całej Polsce Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką jest wyrazem hołdu dla tych, którzy w trudnym okresie okupacji niemieckiej, mimo grożącej kary śmierci, zdecydowali się pomóc współobywatelom narodowości żydowskiej. Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu przygotował na ten dzień liczne propozycje, z którymi można się tu zapoznać.

Działania upamiętniające Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką na terenie Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego:
 
ODDZIAŁ IPN WE WROCŁAWIU 
  • 24 marca, Wrocław – otwarcie wystawy IPN „Rada Pomocy Żydom. Żegota” w Dolnośląskim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli

​W Dolnośląskim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli (DODN) przy ul. Trzebnickiej we Wrocławiu odbyło się otwarcie wystawy IPN „Rada Pomocy Żydom. Żegota”. Otwarciu wystawy towarzyszyło krótkie wprowadzenie, wygłoszone przez p.o. Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej dr Katarzynę Pawlak-Weiss.

Wystawa będzie prezentowana w DODN przez najbliższy miesiąc i będzie wykorzystywana podczas działań podejmowanych przez DODN do propagowania wiedzy o naszych rodakach, którzy w ramach instytucji Polskiego Państwa Podziemnego przychodzili z pomocą zagrożonej eksterminacją obywatelom polskim pochodzenia żydowskiego.

  • 24 marca, Wrocław – otwarcie wystawy IPN „Rada Pomocy Żydom. Żegota” w holu siedziby IPN Oddział we Wrocławiu, ul. Długosza 48​
  • 24 marca, Wrocław – projekcja filmu IPN „Paszporty Paragwaju” dla kombatantów – Księgarnia IPN, pl. Solny
  • 24 marca – zapalenie „Zniczy Pamięci” na grobach osób uhonorowanych odznaczeniem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, pochowanych na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie: Izydor i Jarosława Wołosiańscy (Wrocław), Alojzy i Zofia Dziadkowie (Mieroszów), Eleonora Paszkowska (Wałbrzych), Józef Krzyształowski i Helena Krzyształowska (Wałbrzych).

Helena i Bronisław Krzyżanowscy ukrywali od lipca 1941 przemyconego  z getta 5-letniego Zeeva Barana, później jego matkę Gutę Baran, ciężarną wdowę po AK-owcu, która urodziła drugiego syna Eliahu. Krzyżanowscy ukrywali w swojej altanie także Zofię Rachelę i Grzegorza Baranów, krewnych Guty. Wszyscy ukrywani przeżyli wojnę i wyemigrowali do Izraela. Krzyżanowscy po wojnie zamieszkali we Wrocławiu.

Izydor Wołosiański wraz z żoną ukrywał Żydów w piwnicy willi, w której znajdowały się biura niemieckiego warsztatu (miejsca jego pracy) i jego późniejsze mieszkanie służbowe. Początkowo ukrywał 14 osób, w sumie uratował 39 osób z Holokaustu, z których większość wyjechała później do Izraela. Izydor Wołosiański wraz z żoną Jarosławą po wojnie zamieszkał we Wrocławiu.

Ks. kan. Aleksander Oberc w czasie II wojny światowej ukrywał Żydów na Podkarpaciu. Po wojnie prześladowany i więziony przez komunistów, osiadł we Wrocławiu.

Eleonora i Jana Paszkowscy ukrywali 8 Żydów pod podłogą swojego domu na Wileńszczyźnie i wszyscy oni przeżyli wojnę.

  • 25 marca, Wrocław – projekcja filmu IPN „Paszporty Paragwaju” dla nauczycieli – Ośrodek Działań Społeczno-Kulturalnych „Piast”, ul. Rękodzielnicza 1
  • Paczka elektroniczna. Przesłanie do placówek edukacyjnych i samorządowych na Dolnym Śląsku materiałów edukacyjnych do wykorzystania 24 marca:
  1. Wirtualna paczka edukacyjna z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką,
  2. Wystawa „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”,
  3. Teka edukacyjna „Polacy ratujący Żydów w latach II wojny światowej”
Delegatura IPN w Opolu
  • marzec, Opole – prezentacja wystawy Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej w Centrum Aktywności Społecznej w Opolu (opolskie Centrum Edukacyjne „Przystanek Historia”) lub w budynku Instytutu Śląskiego przy ul. Piastowskej 17 (w zależności od sytuacji epidemicznej). Link do wystawy zostanie opublikowany również na facebookowym profilu Delegatury IPN w Opolu
  • 24 marca, Opole – upamiętnienie zmarłych mieszkanek Opolszczyzny, które zostały uhonorowane tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata: Stefanii Smykały z Brzegu oraz Jadwigi Kozłowskiej-Borkowskiej, mieszkanki Nysy. Delegacja pracowników złoży również kwiaty w miejscu, w którym przed II wojną światową stała opolska synagoga.
  • 24 marca, Opole – na dworcu PKP zostaną umieszczone plansze wystawowe informujące o Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
  • 24 marca – na facebookowym profilu Delegatury zostaną opublikowane dwa życiorysy osób zaangażowanych w ratowanie Żydów – Rudolfa Merkela oraz ks. Alojzego Chrobaka. Autorem życiorysów jest Janusz Oszytko, pracownik archiwum w opolskiej delegaturze. 
  • Na Facebooku Delegatury IPN w Opolu będzie umieszczony link do wystawy Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej

do góry