Nawigacja

Konferencje naukowe

Ogólnopolska konferencja naukowa „Kobiety »na zakręcie« 1939–1989” – Wrocław, 24–26 września 2012

W dniach 24–26 września br. odbyła się we Wrocławiu (Hotel Tumski, ul. Wyspa Słodowa 10) ogólnopolska konferencja naukowa „Kobiety »na zakręcie« 1939–1989”, której organizatorem był Instytut Pamięci Narodowej.

Podczas trzydniowych obrad historycy, socjolodzy, prawnicy, psycholodzy i kulturoznawcy próbowali zanalizować rolę i miejsce kobiet w powojennej rzeczywistości, a także scharakteryzować formy i obszary ich aktywności.

Kategoria płci w badaniach historii najnowszej pojawia się niezwykle rzadko. Konferencja zorganizowana w kwietniu 2011 r. przez Instytut Pamięci Narodowej „Kobiety w oporze społecznym i opozycji w Polsce 1944–1989 – na tle porównawczym” podkreśliła specyfikę zaangażowania kobiet w opór i opozycję, a także uwydatniła potrzebę uwzględniania roli płci w konfliktach z władzą dla lepszego zrozumienia historii politycznej i społecznej PRL. Konferencja ukazała również ogromne zainteresowanie tą tematyką oraz odkryła wiele innych pól badawczych związanych z „kwestią kobiecą” w Polsce po 1939 r.      

Konferencja „Kobiety »na zakręcie« 1939–1989” miała na celu interdyscyplinarne poszerzenie horyzontu badań o dziedziny pokrewne historii: socjologię, kulturoznawstwo, prawo, etykę oraz psychologię społeczną. Organizatorzy zaproponowali odwrócenie perspektywy naukowych dociekań od bohaterskich dokonań polskich kobiet w kierunku obszarów „ciemnej strony” udziału „pierwiastka kobiecego” w historii Polski. Ów szerszy kontekst badanych zjawisk pogłębi wiedzę ogólną z zakresu najnowszej historii Polski, jak i otworzy dyskusję na polu dotychczas słabo eksploatowanym.

Patronat medialny nad konferencją objęli: Radio TOK FM, TVP Wrocław, Gazeta Wrocławska, naszemiasto.pl, dlastudenta.pl.

Ogólnopolska konferencja naukowa „Kobiety »na zakręcie« 1939–1989”

24–26 września 2012
Hotel Tumski, ul. Wyspa Słodowa 10, Wrocław

Plan konferencji

24 września 2012 r.

9.00-9.10 – Otwarcie konferencji

9.10-11.30

SESJA I

Prowadzący: dr hab. Jarosław Syrnyk

Kobiety u władzy?

  1. mgr Natalia Jarska, IPN Warszawa, Instytut Historii PAN, Kobiety w PZPR 1948-1956
  2. dr Mirosław Szumiło, UMCS Lublin, Kobiety w elicie władzy komunistycznej w Polsce (1956-1989)
  3. dr Rafał Nowakowski, Urząd Marszałkowski, Udział kobiet w systemie rad narodowych w latach 1950-1988 (1990) na przykładzie Wrocławia
  4. dr hab. Robert Klementowski, IPN Wrocław, „Słaba płeć” w „silnym resorcie”
  5. dr Renata Szczepanik, Uniwersytet Łódzki, Wizerunek funkcjonariuszek Służby Więziennej na łamach „Gazety Penitencjarnej” (1967-1974)

12.00-13.30

SESJA II

Prowadzący: dr hab. Robert Klementowski

Kobiety u władzy?

  1. mgr Agnieszka Stasiewicz, IPN Białystok, Działalność Społeczno-Obywatelskiej Ligi Kobiet w latach 1945-1948 na Białostocczyźnie
  2. dr Grażyna Trzaskowska, Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Oczekiwania władz wobec kobiet. Działalność Ligi Kobiet na Dolnym Śląsku w latach 1951-1960
  3. mgr Emilia Świętochowska, IPN Białystok, Sytuacja społeczna kobiet w ostatniej dekadzie PRL

15.30-18.00

SESJA III

Prowadząca: prof. dr hab. Zofia Chyra-Rolicz

Wokół wojny

  1. dr Anna Czocher, IPN Kraków, Radź sam sobie – ekonomiczna aktywność kobiet w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945 na przykładzie Krakowa
  2. dr Beata Kozaczyńska, Uniwersytet w Siedlcach, Chlubne i mniej chlubne aspekty udziału kobiet w dystrykcie warszawskim w akcji ratowania dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny w latach 1942-1943
  3. mgr Anna Nowakowska-Wierchoś, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, „Związałyśmy się z siłami demokratycznymi w Polsce” – program polityczny i wizja roli kobiet w „nowej Polsce” Związku Kobiet Polskich im. Marii Konopnickiej we Francji 1944-1950
  4. dr Joanna Hytrek-Hryciuk, IPN Wrocław, „Kobiety z gruzów”- Niemki na Dolnym Śląsku 1945-1948
  5. dr Arnold Kłonczyński, Instytut Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego, W cieniu Ravensbruck – Polki w Szwecji w latach 1945-1950

25 września 2012 r.

9.00-11.00

SESJA IV

Prowadząca: Ewa Chabros

Życie codzienne

  1. prof. dr hab. Zofia Chyra-Rolicz, Uniwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny w Siedlcach, Kobiety w spółdzielczości - od pani domu do aktywizacji zawodowej (1935 - 1989/1990)
  2. dr Norbert Wójtowicz, IPN Wrocław, Koła Gospodyń Wiejskich na Dolnym Śląsku
  3. dr hab. Tadeusz Rutkowski, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Bojowniczki ofensywy ideologicznej. Wokół roli kobiet w procesie stalinizacji nauki polskiej

11.20-13.20

SESJA V

Prowadzący: dr Grzegorz Waligóra

Życie codzienne

  1. mgr Katarzyna Florczyk, IPN Poznań, „Coraz więcej kobiet kroczy w pierwszej linii walki o plan”. Wizerunek przodownicy pracy okresu stalinowskiego w Polsce
  2. dr Krzysztof Wasilewski, Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp.,  W kuchni czy na traktorach? Obraz kobiety w propagandzie amerykańskiej i radzieckiej (1958-1960)
  3. mgr Edyta Krężołek, IPN Kielce, Kobieta w mieście socjalistycznym - o mieszkankach Świdnika w latach 50. i 60. XX w
  4. mgr Magdalena Zapolska-Downar, IPN Łódź, Łódzka włókniarka jako fenomen w perspektywie genderowej lat 70. i 80.

15.00-17.30

SESJA VI

Prowadząca: dr Joanna Hytrek-Hryciuk

Przemiany społeczne

  1. dr Maren Roger, Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, Agentki, konfidentki, kochanki: Kolaboracja i fraternizacja polskich kobiet w dobie okupacji niemieckiej i ich karne prześladowania po 1945 roku
  2. dr Aleksandra Szlagowska, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Modele kobiecości i kontrola urodzeń od zakończenia II wojny światowej do okresu transformacji w Polsce
  3. mgr Iwona Demczyszak, IPN Wrocław, Rola kobiety w katolickiej argumentacji społecznej w PRL lat 50-tych i 60-tych
  4. lek. med. Anna Fiktus, 4WSK we Wrocławiu, Wokół ustawodawstwa o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży w latach 50 - tych

26 września 2012 r.

9.00-11.00

SESJA VII

Prowadząca: Agnieszka Klarman

Prawo i życie

  1. mgr Paweł Fiktus, WPAiE UWr, Ubezwłasnowolnienie kobiet, na tle ubezwłasnowolnienia mężczyzn, w orzecznictwie sądowym okręgu wrocławskiego w latach 1945 - 1964 - analiza porównawcza
  2. mgr Marta Mackiewicz, WPAiE UWr, Przestępstwa popełniane przez kobiety na przykładzie orzecznictwa Sądu Powiatowego we Wrocławiu w latach 1950 – 1956
  3. mgr Karol Siemaszko, WPAiE UJ, Mały kodeks karny a przestępczość kobiet w świetle orzecznictwa Sądu Okręgowego w Krakowie w latach 1946-1950
  4. mgr Emilia Rokosz, Uniwersytet Warszawski, Sylwetka zabójczyni na tle przestępczości kobiet w Polsce – 1939-1989

11.20-13.00

Sesja VIII

Prowadzący: dr Tomasz Gałwiaczek

Kobieta w sztuce

  1. dr Natalia Lemann, Instytut Kultury Współczesnej, Łódź, Cylinder z Pandorami. Antyfeminizm polskiej literatury fantastycznonaukowej doby PRL
  2. mgr Ewa Chabros, IPN Wrocław, Kobiety w polskim graffiti
  3. mgr Agnieszka Klarman, IPN Wrocław, „Nowa kobieta” w polskiej literaturze socrealistycznej
  4. mgr Gabriela Nastałek, Uniwersytet Wrocławski, „Kobieca perspektywa” w filmie dokumentalnym PRL – na przykładzie twórczości Krystyny Gryczełowskiej, Ireny Kamieńskiej i Danuty Halladin
  5. dr Ksenia Stanicka-Brzezicka, IH UWr., „Z resztek materiałów, wełny i papieru …” . Twórczość kobiet na polu rzemiosł w III Rzeszy 
do góry