W dniach 27–28 listopada br. na Uniwersytecie Opolskim nad tematem „Opozycja polityczna w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1945–1989” obradowali naukowcy z ośmiu państw.
Organizatorami międzynarodowej konferencji naukowej były: Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego, Instytut Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział we Wrocławiu.
Podczas uroczystości rozpoczęcia obrad Oddział Instytutu Pamięci Narodowej reprezentował prof. Włodzimierz Suleja – dyrektor Oddziału. Wykład inauguracyjny pierwszego dnia konferencji wygłosił Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – dr Łukasz Kamiński.
Podczas dwudniowej konferencji odbyły się cztery panele, podczas których poruszona została kwestia funkcjonowania różnych form opozycji w systemach politycznych. Odbyły się również dyskusje panelowe na temat polityki władz komunistycznych wobec opozycji w różnych krajach.
Konferencja
„Opozycja polityczna w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1945–1989”
Opole, Villa Academica, ul. Powstańców Śląskich 22, 27–28 listopada 2012
27 listopada 2012 (wtorek), Villa Academica
10.00– 10.30 – przywitanie gości i otwarcie konferencji
JM Rektor Uniwersytetu Opolskiego, prof. S. Nicieja
Prorektor Uniwersytetu Pedagogicznego, prof. K. Karolczak
Dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu, prof. W. Suleja
10.30 –11.30 – Wystąpienia inauguracyjne:
- ANDRZEJ ANTOSZEWSKI – Wrocław: Opozycja w Europie Wschodniej (1945–1989)
- ŁUKASZ KAMIŃSKI – Warszawa: Opozycja w bloku wschodnim w perspektywie porównawczej
11:30–13:00 – I panel, prowadzenie: prof. dr hab. Krzysztof Tarka
- TOMASZ GĄSOWSKI – UJ, Od protestów moralnych do gry o władzę. Ewolucja postaw i zachowań opozycjonistów PRL (do 13 grudnia 1981r.)
- ANTONI DUDEK – UJ, Zmiany w sposobie postrzegania opozycji przez władze PRL w latach 1986–1988
- JERZY MAĆKÓW – Regensburg, Represyjność późnego komunizmu wobec ruchu oporu jako oznaka jego upadku
- KRZYSZTOF ŁABĘDŹ – UP Kraków, Opozycja polityczna w Polsce w latach 80.tych na tle opozycji w innych krajach bloku
- KHRYSTYNA CHUHSAK – Lwów, Polska opozycja lat 1976–1989 wobec mniejszości ukraińskiej
14.30–16.00 dyskusja panelowa: Polityka władz komunistycznych wobec opozycji a cele i działania opozycyjne – porównanie sytuacji w różnych krajach.
Uczestniczą: M. Iwanow, A. Dudek, J. Maćków, T. Gąsowski; Moderacja: K. Łabędź
16.30–18.00 – II panel, prowadzenie: prof. dr hab. Marek Masnyk
- ISTVÁN KOVÁCS – Budapeszt, Opozycja na prowincji węgierskiej przed 1956 r. Historia tzw. Białej gwardii
- MICHAL PEHR – Praga, Politická opozice a třetí československá republika. Opozice nejen vůči Edvardu Benešovi
- PETER JAŠEK – Bratysława, Opozycja słowacka w czasie Normalizacji (lata 70. i 80.te XX w.)
- ANNA SZCZEPAŃSKA – Szczecin, Dyplomacja PRL wobec powstania opozycji antykomunistycznej w Czechosłowacji
- WANDA JARZĄBEK – ISP PAN, Opozycja i władze PRL a madrycka konferencja przeglądowa KBWE
28 listopada 2012 (środa) Villa Academica
10.00 –11.30 – III panel, prowadzenie: prof. dr hab. Jerzy Macków
- ZBIGNIEW BERESZYŃSKI – Opole, Ewolucja celów i form działalności opozycyjnej w Polsce, 1980–1989. Casus Śląska Opolskiego
- JANOS TISCHLER – Budapeszt, Węgierska opozycja polityczna wobec kryzysu w Polsce oraz Solidarności, 1980–1982
- KRZYSZTOF RUCHNIEWICZ – Wrocław, Kontakty opozycji w NRD z opozycją w PRL
- MAREK ZYBURA – Wrocław, W cieniu tarczy i karabinu: literatura NRD i Stasi
- MAŁGORZATA ŚWIDER – UO, Opozycja solidarnościowa w ocenach zachodnioniemieckich polityków. 1980–1989
- KRZYSZTOF TARKA – UO, Rok 1989 (w kraju) z perspektywy „polskiego” Londynu
12:00–14.30 – IV panel, prowadzenie: prof. dr hab. Krzysztof Kawalec
- LEONID LUKS – Eichstaett, Советское диссиденство 1965–1980: стратегии и идеи
- PAWEŁ KUDIUKIN – Moskwa, Lewe skrzydło dysydenctwa sowieckiego 1968–1990
- LEONID ZLOTNIKOV – Mińsk, Dysydenci a klęska ekonomiczna ZSRS
- MIKOŁAJ IWANOW – UO, Natalia Gorbaniewska. Przyczynek do biografii
- SERGEY ZASORIN – Moskwa, Polish SOLIDARITY Movement and USSR Liberal Oppositional Organizations in 1980–ies: Comparison of Ideological Platforms and Activity Methods
14:30–15:30 – dyskusja końcowa i podsumowanie konferencji, prowadzenie: K. Łabędź, M. Świder